Alles wat er gebeurt, gebeurt in de synagoge. De synagoge is de plaats waar de Wet van officiële zijde wordt onderwezen en geïnterpreteerd, door daartoe gevolmachtigde leraars dus. Bovendien is het sabbat, de heilige dag waarop praktiserende joden tezamen komen om te luisteren naar de uiteenzettingen van hun leiders. In díe context begint Jezus er te onderrichten, voor het eerst.

Het verhaal vertelt niets over de inhoud van dat onderricht. Dat doet er bij deze gelegenheid ook niet toe. Wat belangrijk is, is datgene dat Jezus’ optreden teweegbrengt. Jezus veroorzaakt verbazing en oogst bewondering. De mensen zien in hem iets speciaals dat zij niet zien in hun religieuze leiders. Jezus onderricht niet als de Schriftgeleerden. Hij onderricht met gezag.

De geleerden onderwijzen uit naam van het instituut. Ze hangen tradities aan. Ze citeren vaak beroemde leraren uit het verleden. Ze ontlenen hun gezag aan het feit dat het hun opdracht is om officieel de Wet uit te leggen. Het gezag van Jezus is heel anders: het is niet afkomstig uit het instituut, het is niet gebaseerd op traditie, het heeft een andere bron: het is vol van de leven-gevende Geest van God.

De mensen zien ter plekke een bewijs van dat andere gezag. Want een mens die bezeten is door een slechte geest onderbreekt schreeuwend Jezus’ onderricht. Die man het niet om te moeten aanhoren wat Jezus zegt. Hij is doodsbang: “Ben jij gekomen om ons te vernietigen? Ik weet wel wie jij bent: de heilige van God.” De man voelt zich wel op z’n gemak als hij luistert naar het onderricht van de Schriftgeleerden. Waarom voelt hij zich nu bedreigd?

Jezus komt niet om wie dan ook te gronde te richten. Integendeel, Jezus’ gezag berust op het leven-geven aan mensen. Zijn onderricht vermenselijkt mensen en bevrijdt hen van wat voor soort slavernij dan ook. Zijn woorden inspireren mensen en zetten hen ertoe aan om in God te vertrouwen. Zijn boodschap is het beste nieuws dat een gewond en aangevochten hart kan horen. Wanneer Jezus die man geneest, roept het volk uit: “Dit is een nieuwe leer - met gezag.”

Opiniepeilingen laten zien dat het onderricht van de kerk aan gezag en geloofwaardigheid inboet. Het is niet genoeg om gezaghebbend te spreken teneinde het goede nieuws van God aan te kondigen. Het is niet genoeg om heel nauwkeurig de traditie door te geven om harten te openen voor de vreugde van het geloof. Wat wij missen, node missen, is een nieuwe manier van onderricht.

Wij zijn geen Schriftgeleerden, wij zijn leerlingen van Jezus. Wij, als kerk, moeten onderrichten door mensenlevens te genezen en heel te maken, niet door hun verstand te indoctrineren. We moeten hen Jezus’ Geest overdragen, niet onze theologie.

José A. Pagola
Following in the Footsteps of Jesus
Meditations on the Gospels for Year B,
2011, pp. 82-83