Het is opmerkelijk dat het woord God niet in het Onze Vader voorkomt. In plaats daarvan gebruikt Christus het woord Vader. Dat is een bijzondere afwijking van het oude testament waarin God heel duidelijk een plaats heeft boven in de hemel. Dat blijkt ook uit de vertelling van Abraham, waarin God zegt: ik ga naar beneden om te zien of hun daden werkelijk overeenstemmen met de roep die tot mij is doorgedrongen.

We zeggen wel eens dat alle menselijke eigenschappen ook aan God zijn gegeven. Alleen Hij kan alles maar de mens is niets en kan niets zonder zijn hulp.

Daar komt nog bij dat de mens die rijk is gezegend is door God en de mens die arm is heeft zeker gezondigd, aldus de opvatting in de tijd voor Christus en nog steeds aanwezig bij velen. Bij de mens gaat het om brood, dagelijks, want brood is leven. Er moet brood op de plank komen of in andere landen rijst, liefst in een grote kom.

Afgelopen week ben ik naar een film geweest, de 7 Samoerai. Het gaat om een stelletje boeren die hard werken om genoeg rijst te krijgen, maar telkens wordt hun dorp aangevallen door bandieten, die alle rijst roven. De boeren hebben dan alleen nog maar minderwaardig voedsel. Ze besluiten om dappere krijgers te vragen hun dorp te beschermen. Zeven krijgers of samoerai worden overgehaald na veel aandringen om naar het dorp te gaan. Ze gaan dan de boeren leren hoe ze zichzelf moeten beschermen tegen de bandieten. De boeren hoeven ze niet te betalen, alleen kost en inwoning. De krachtige krijgers delen hun leven met de zwakke mens.

De woorden ‘vraag en je zult krijgen’ klinken door de hele film heen. Ze kunnen weer rijst oogsten en doen dat gezamenlijk met alle mensen van het dorp en samen met de krijgers. Vreugde in plaats van angst is teruggekeerd in het dorp.

Wie vraagt die verkrijgt en wie zoekt die wint. We komen in onze beschouwing dan uit bij de relatie tussen het goddelijke en het menselijke. Die vraag om brood is immers niet een verhaal op zich. We mogen het zien allereerst in connectie met de vreugde van Maria: mijn ziel prijst hoog de Heer, daarna verbonden aan de Bergrede: zalig zijn zij die vrede brengen. En dan komen we uiteindelijk terecht bij het laatste avondmaal, wanneer Christus brood breekt en het deelt, zoals wij het leven met elkaar delen, het lijden en sterven en het nieuwe leven dat we krijgen als we het vragen en zoeken en willen, het goddelijke in ons midden, hier op deze aarde, hier in deze gezegende kapel.

Het dagelijkse brood is niet voor mij alleen maar is het leven met elkaar. Het wordt gebroken om te delen, iets goddelijks in ons midden.

Ben Engelbertink