‘Veni Sancte Spiritus’. Kom heilige Geest,
Je kunt het zingen als een soort mantra.
zoals de gemeenschap van Taizé dat heel mooi doet:
uziek raakt een snaar die heel goed past bij wat we vandaag vieren.
De komst van de heilige Geest.
Het is de voltooiing van het Paasmysterie,
de geboorte van de Kerk,
het einde van de veertigdagentijd na Pasen.

In de Handelingen van de Apostelen zijn die veertig dagen
een tijd van een leerproces, van verinnerlijking ook,
onder begeleiding van de Verrezen Heer.
De leerlingen bewegen van: ‘gaat het nu echt gebeuren, dat koninkrijk?’
naar een besef van doortocht.
(Vgl Het Joodse Pinksterfeest/Sjavoeot is een herdenking
van het geven van Tien Geboden op de berg Sinaï).
Romano Guardini: ze bewegen van een ‘spreken over Hem tot spreken vanuit Hem’. Ze zin begeesterd.

Het Pinksterrelaas dat we hoorden in de eerste lezing verbeeldt die begeestering.
Een overweldigend evenement van natuurgeweld, tongen van vuur, extase.
Het is een dramatisch ‘viraal gaan’ van de Geest.

Wat we in onze tijd uitzonderlijk zien gebeuren
bij sommige charismatische bijeenkomsten is daar een weerspiegeling van.
Mensen in extase. Gedoopt in de Geest. Gebedsgenezingen.
Een soort herbeleving van de begintijd?

De beschrijving van de gave van de Geest in de evangelies is
veel discreter, meer verborgen, bijna onmerkbaar.
Tegen Nicodemus zegt Jezus: ‘De Geest/wind waait waarheen hij wil,
je hoort zijn geluid, maar je weet niet waar hij vandaan komt,
of waar hij heen wil’. (Joh 3: 8)
En ook: wanneer Jezus na de verrijzenis zijn Geest
overdraagt aan de leerlingen dan blaast hij over hen.
De Geest is ruach, pneuma - adem.
‘Nadat hij dat gezegd heeft blaast hij hen toe en zegt tot hen:
neemt in u op aanblazing van de Heilige (Geest)’ (Joh 20: 22)
Zo staat het vertaald in de Naardense bijbel: ‘aanblazing’.
Ademtocht. ‘Mond-op-mond beademing’ (uitspraak in catecheseles)
Herschepping. Leven.

Het gaat dus om een levenskracht en geraaktheid diep van binnen.
Een zachte aanraking, een innerlijk gebeuren, makkelijk onopgemerkt.
Daar steeds gevoeliger voor worden is voor ons
een opdracht en een gave tegelijk.
Het betekent leren leven vanuit liefde, in een Tegenwoordigheid.
God zien en ervaren in het ‘kleine grote’.

Het doet me denken aan de Film ‘Chariots of Fire’ (1981).
De hoofdrolspeler is een hardloper, Eric Lyddell
is de zoon van Schotse missionarissen in China, en diep gelovig.
Op een zondag gaat hij trainen en mist de gebedsdienst.
Wanneer zijn zus hem daar verwijten over maakt zegt hij:
‘Wanneer ik hardloop voel ik Gods welbehagen’.
De bekende Nederlandse voetballer Quinten Timber echoot dat in Trouw:
‘Ik geloof erin dat ik vanwege de kracht van God,
die door mij stroomt via de heilige Geest, op het veld mag staan’.

De heilige Geest aanwezig in elke vezel van ons wezen.
De Geest die is als het zachte op en neer gaan van onze ademtocht.
Jan aangesproken op z’n Jans, Peter op z’n Peters.
Myrjam hoort het op haar Myrjams en Riet op haar Riets.

We ervaren de Geest in ons persoonlijk geloofsleven.
Paulus: ‘Niemand kan ooit zeggen Jezus is de Heer,
behalve door toedoen van de heilige Geest’ (1Kor 12:3)
Al ons bidden gebeurt met ondersteuning van de Geest.
Een van de teksten die me het meest aanspreekt is
wat Paulus daarover zegt m.b.t ons gebed:
‘Wij weten immers niet wat we moeten zeggen,
maar de Geest zelf pleit voor ons met woordeloze zuchten.
God, die ons doorgrondt, weet wat de Geest wil zeggen’. (Rom 8: 26)

We zweven, worden meegenomen, gestuwd.
op de adem van de Geest niet alleen persoonlijk maar ook als kerkgemeenschap.
Wat dat kan betekenen zijn we weer aan het ontdekken in het synodaal proces.
Op de eerste plaats is het luisteren naar de Geest.
Luisteren naar de Geest in de ander.
Luisteren. Dat vooral.

‘Ontvang de heilige Geest’.
Wat Jezus aan de leerlingen en aan ons beloofd heeft is niet sensationeel,
maar veeleer een ongrijpbare, niet in woorden te vatten aanwezigheid.
Een tedere aanraking, zoals het mooi in de Pinkstersequentie staat.
De gave van de heilige Geest, de Trooster, is ons al gegeven
En tegelijk blijven we erom bidden.
Die gave is bovenal: innerlijke vrede, een hart dat tot rust komt,
gunnende liefde en een onbeschrijfelijk gevoel van vreugde:
Moge ons dat gegeven zijn:
Veni Sancte Spiritus. Kom heilige Geest,
Buig wat is verstard,
Warm wat is verkild,
Leid wie is verdoold.

Fons Eppink